2 Yıl Hapis Cezası Alan Kişinin Yatarı Nedir?

Ceza hukuku uygulamalarında en sık sorulan sorulardan biri, mahkeme tarafından verilen hapis cezasının ne kadarının cezaevinde infaz edileceği yani "yatar" süresidir. Özellikle 2 yıl gibi kısa süreli hapis cezalarında, infaz rejimi, suç tarihi ve cezanın niteliği büyük önem taşır. Bu yazıda, suç tarihi 2019 olan bir kişi için 2 yıl (24 ay) hapis cezasının ne kadarının cezaevinde infaz edileceği, hangi koşullarda tahliye edileceği ve neden uygulamada "gir-çık" olarak tanımlandığı açıklanmaktadır.

1. 2019 Suç Tarihinde Geçerli Olan İnfaz Rejimi 2019 yılı itibarıyla, henüz 7242 sayılı Ceza İnfaz Yasası yürürlüğe girmemiştir. Bu nedenle 2019 yılına kadar işlenen suçlar için aşağıdaki infaz rejimi geçerlidir:

• Koşullu salıverme oranı: 1/2 (yani cezanın yarısı cezaevinde çekilir)
• Denetimli serbestlik süresi: En fazla 1 yıl (12 ay)

2. 2 Yıl (24 Ay) Hapis Cezası İçin Hukuki Hesaplama

• Verilen toplam ceza: 24 ay
• Koşullu salıverme süresi: 24 ay ÷ 2 = 12 ay
• Denetimli serbestlik: 12 ay ve altındaki sürelerde uygulanabilir

Sonuç olarak, hükümlünün cezaevinde geçirmesi gereken 12 aylık süre, denetimli serbestlik sınırları içinde kaldığı için ceza infaz kurumu tarafından doğrudan serbest bırakılmasına karar verilir.

3. "Girdi-Çıktı" Uygulaması Nedir?

Bu infaz şekli uygulamada "girdi-çıktı" olarak bilinmektedir. Yani:

• Hükümlü ceza kesinleştikten sonra cezaevine alınır,
• Cezaevi idaresi, infaz dosyasını inceleyerek denetimli serbestlik şartlarını değerlendirir,
• Bu işlem genellikle 1 ila 3 gün içinde tamamlanır,
• Hükümlü, denetimli serbestlik kapsamında cezaevinden tahliye edilir.

4. Denetimli Serbestlik Süreci Nasıl İşler?

Hükümlü tahliye edildikten sonra cezasının kalan süresini denetimli serbestlik kapsamında geçirir. Bu süreçte şu yükümlülükler uygulanabilir:

• Belirli aralıklarla karakolda imza verme
• Psikolojik veya sosyal destek programlarına katılım
• Tedavi ya da eğitim yükümlülüğü
• Çalışma yükümlülüğü (nadiren uygulanır)

Ancak sabıkasız veya ilk kez hüküm giymiş kişilerde bu yükümlülükler genellikle daha hafif tutulur.

5. Sonuç: 2 Yıl Ceza = 1-3 Gün Cezaevi + Denetimli Serbestlik

Eğer suç 2019 yılında işlenmişse:

• 2 yıl hapis cezası alan kişi, koşullu salıverme oranı (1/2) uygulandığında 12 ay cezaevinde kalmalıdır,
• Ancak 12 ay, denetimli serbestlik sınırının içinde kaldığı için doğrudan tahliye edilir,
• Cezaevi süreci yalnızca 1 ila 3 gün arasında sürebilir ve ardından kişi serbest bırakılır.

Uyarı: Suç Tarihi Kritik Öneme Sahiptir Bu açıklamalar yalnızca 30 Mart 2020 öncesi suçlar için geçerlidir. 30 Mart 2020 sonrasında işlenen suçlarda, yeni infaz yasası gereği koşullu salıverme ve denetimli serbestlik şartları farklıdır. Bu nedenle cezanın yatarı hesaplanırken suç tarihine dikkat edilmeli ve gerektiğinde uzman bir ceza hukukçusuna danışılmalıdır.