HGS veya OGS gibi geçiş sistemlerinde idari para cezası uygulanması halinde, cezaya muhatap kişinin gerçekten sorumlu olup olmadığı konusu son derece önemlidir. Bu yazımızda, mülkiyeti müvekkile ait olmayan bir araç üzerinden düzenlenen geçiş ihlali cezasına karşı Sulh Ceza Hakimliği’ne yapılan itiraz dilekçesi örneğine yer verilmiştir.

Dilekçede, 6001 sayılı Kanun uyarınca verilen geçiş ücreti ve dört katı oranındaki idari para cezasının hukuka aykırı olduğu, zira müvekkilin cezaya konu tarihlerde aracın sahibi veya kullanıcısı olmadığı, tescil kayıtları ile sabit olduğu ifade edilmiştir. Anayasa’nın 2., 36. ve 125. maddeleri çerçevesinde idarenin hukuka uygunluk, araştırma yükümlülüğü ve adil işlem tesis etme zorunluluğuna atıf yapılarak, müvekkil aleyhine düzenlenen cezanın iptali talep edilmiştir.

Yazıda ayrıca idari işlemlerde kişisel sorumluluğun esas olduğu, geçiş ihlali gerçekleştiren kişinin tespiti konusunda idarenin araştırma yükümlülüğünün bulunduğu ve haksız cezanın iptalinin hukuki bir zorunluluk olduğu detaylı hukuki gerekçelerle açıklanmıştır. Haksız yere kesilen idari para cezalarına karşı vatandaşların yasal haklarını nasıl kullanabileceklerine dair yol gösterici bir başvuru niteliğindedir.

ANKARA NÖBETÇİ SULH CEZA HAKİMLİĞİNE

İDARİ YAPTIRIMA

İTİRAZ EDEN              :

VEKİLİ                          : Av. Sinan AKALIN

                                           Mahmudiye, Bahçeler Cd. No:107 Kat:11 İç Kapı 240 , 33070 Akdeniz/Mersin

KARŞI TARAF             : Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü

İTİRAZA KONU TUTANAĞIN TANZİM TARİHİ : …………

TEBLİĞ TARİHİ          : 01.11.2024

İTİRAZ KONUSU OLAN İDARİ YAPTIRIM :  Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü HGS A.K.M. Başmüh. Tarafından düzenlenen …….. tarihli, UA seri numaralı, ………. sıra numaralı tutanaklarla verilen geçiş ücreti ve İdari Para Cezası olmak üzere 1151.25 - TL'nin  iptali talebi ve itirazlarımızın sunulmasından ibarettir.

AÇIKLAMALAR

Müvekkilim hakkında, ……… tarihinde, 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 18. maddesi ile yeniden düzenlenen 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 30. maddesi uyarınca, ücret ödemeden yapılan geçiş ücreti ve bu ücretin dört katı tutarında idari para cezası uygulanmıştır. Söz konusu ceza, ……….. tarihinde müvekkilime tebliğ edilmiştir. Hukuka aykırı olan bu trafik cezasının tarafımızca kabulü mümkün olmayıp, cezaya karşı itirazlarımızı sunma zorunluluğumuz doğmuştur. Aşağıda detaylarıyla açıklayacağımız üzere, cezaların dayanağı olan araç  16.01.2023 - 27.12.2023 tarihleri arasında müvekkilime ait değildir ve bu nedenle cezaların iptali gerekmektedir. Şöyle ki;

Müvekkilime, ………… tescil plakalı hususi otomobil ile ilgili olarak, 04.10.2024 tarihinde ………….. TL bedelli geçiş ücreti ve bu ücretin dört katı tutarında idari para cezası düzenlenmiştir. (EK-1: Ceza Tutanağı) Söz konusu ceza tutanağı müvekkilime 01.11.2024 tarihinde tebliğ edilmiştir.

ARAÇ MÜVEKKİLE AİT DEĞİLDİR

İddia edilen geçiş ihlallerinin gerçekleştiği 16.01.2023 - 27.12.2023 tarihleri arasında, ………….. plakalı aracın müvekkilime ait olmadığı hususu, resmi tescil kayıtlarıyla sabittir. İlgili tarihlerde aracın müvekkilimin mülkiyetinde veya kullanımında bulunmadığı, araç sicil kayıtlarının incelenmesi neticesinde açıkça anlaşılmaktadır. Bu bağlamda, müvekkilimin fiili ve hukuki tasarruf yetkisine sahip olmadığı bir araçla gerçekleştirilen geçiş ihlallerine istinaden cezalandırılması, hukukun temel ilkeleriyle bağdaşmamaktadır. Zira, müvekkilin hukuki ve cezai sorumluluğunun doğabilmesi için, fiilin fail ile illiyet bağı içerisinde olması gerekmektedir. Somut olayda bu bağın bulunmadığı açıkça ortadadır ve müvekkilimin, sorumluluğu olmayan bir ihlal nedeniyle herhangi bir yaptırıma tabi tutulması hukuka aykırılık teşkil etmektedir.

İDARİ İŞLEMLERDE HUKUKA UYGUNLUK VE ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ

Anayasa'nın 2. maddesi uyarınca, Türkiye Cumhuriyeti bir hukuk devleti olarak yapılandırılmış olup, idarenin tüm işlem ve eylemlerinde hukuka uygun davranma zorunluluğu bulunmaktadır. Bu doğrultuda, idarenin yetki ve görevleri çerçevesinde gerçekleştirdiği her türlü işlem ve eylemde, hukuka uygunluk ve adil yargılama ilkelerine riayet etmesi anayasal bir gerekliliktir.

Anayasa'nın 125. maddesi uyarınca, idarenin tüm işlem ve eylemleri yargısal denetime tabidir ve bu işlemlerin hukuka uygun olup olmadığının yargı organları tarafından incelenmesine olanak tanınmıştır. Bu bağlamda, idarenin cezai işlem tesis ederken ilgili mevzuata tam olarak uygun hareket etmesi, işlem öncesinde gerekli araştırma, inceleme ve delil toplama faaliyetlerini eksiksiz biçimde yerine getirmesi zorunludur.

İdarenin hukuki yükümlülüklerini tam anlamıyla yerine getirmemesi durumunda, tesis edilen cezai işlemin hukuki dayanağı zayıflamakta ve adalet ilkesi zedelenmektedir. Bu doğrultuda, idarenin ilgili mevzuata uygun hareket etmeksizin müvekkile ceza tahakkuk ettirmesi, hukuka ve hakkaniyete aykırıdır. İdarenin hukuka uygunluk yükümlülüğüne riayet etmeden tesis ettiği bu işlem, iptali gereken, hukuki güvenlik ilkesine aykırılık teşkil eden bir işlemdir.

MÜVEKKİLİN HAKLARININ İHLALİ VE UĞRADIĞI ZARAR

Anayasa'nın 36. maddesi uyarınca, herkes meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma hakkına sahiptir. Haksız yere uygulanan idari para cezaları, müvekkilimin maddi ve manevi zararına sebep olmuş, ayrıca anayasal haklarının ihlaline yol açmıştır. Müvekkilimin itibarının zedelenmesi, hukuki güvenliğinin sarsılması ve maddi kayıplara uğraması söz konusudur.

GEÇİŞ İHLALİNİ GERÇEKLEŞTİREN ARAÇ VE SAHİBİNİN TESPİTİ

İdarenin, hukuki sorumluluğun doğru kişilere yüklenmesi ve cezai müeyyidelerin gerçek sorumlulara tatbik edilmesi konusunda azami hassasiyet göstermesi yasal bir yükümlülüktür. Özellikle idari yaptırım gerektiren geçiş ihlalleri gibi durumlarda, ihlalin failinin tespitine yönelik gerekli tüm araştırma ve incelemelerin eksiksiz şekilde yapılması, adaletin sağlanması bakımından elzemdir. Bu bağlamda, ihlale konu olan aracın kullanıcısı ile aracın mülkiyet hakkını elinde bulunduran şahıs veya tüzel kişilerin tam olarak belirlenmesi ve bu kişilerin hukuki sorumluluklarının netleştirilmesi, idareye tanınan yetkilerin hukuka uygun kullanımı çerçevesinde yapılmalıdır.

İdarenin, herhangi bir cezai işlem veya yaptırım uygulamadan önce, geçiş ihlali gerçekleştiren aracın kimin tarafından kullanıldığını, araç sahibinin kim olduğunu ve ihlalin fiili sorumlusunun tam olarak kimliğini tespit etme yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu yükümlülüğün yerine getirilmesi esnasında, her türlü delilin titizlikle toplanması, mevcut kayıtların detaylı şekilde incelenmesi ve olayın aydınlatılması için gerekli diğer bilgi ve belgelerin temin edilmesi gereklidir. Bu şekilde, idarenin keyfi veya hatalı işlemlerle, gerçek sorumlular dışında kişilerin cezalandırılmasının önüne geçilmesi ve her bireyin, yalnızca kendi fiilinden dolayı hukuki sorumluluk altına girmesi sağlanacaktır.

Ayrıca, idarenin ihlal sonrasında yapılacak cezai işlemlerde, idari işlemlerin hukuka uygunluk denetimine tabi olduğu bilinciyle hareket etmesi ve adil yargılama ilkesini zedelemeyecek şekilde, araştırma yükümlülüğünü eksiksiz yerine getirmesi esastır. İdarenin bu kapsamda yapacağı eksik veya hatalı tespitlerin, mağduriyetler doğurabileceği ve masum bireylerin cezalandırılmasına yol açabileceği unutulmamalıdır. Bu doğrultuda, idare, ilgili mevzuat çerçevesinde hareket etmeli, maddi gerçeği ortaya koymak adına tüm soruşturma ve inceleme prosedürlerini dikkatle uygulamalıdır. Açıklanan sebeplerle 16.01.2023 - 27.12.2023 tarihleri arasındaki ………… Plakalı aracın aitlik belgesine bakılarak mülkiyet sahibi şahsa cezai yaptırım uygulanmasını talep ederiz.

Yukarıda da arz olunduğu üzere, müvekkil tarafından söz konusu otoyollardan geçiş ihlal edilmemiştir. Düzenlenen ceza tutanağı haksız ve usule aykırıdır. Müvekkil tarafından KTK.’nun ilgili hükmüne aykırılık teşkil edecek herhangi bir kural ihlalinde bulunulmamıştır. Sonuç olarak, bahsi geçen cezanın, sadece ve sadece cezayı yazan memurun inisiyatifine bırakılarak, herhangi bir ispat ve delile dayandırılmaksızın haksız yere kesilmiş olması nedeniyle iş bu ceza ve tutanağın iptali için sayın hakimliğinize başvurma zarureti hasıl olmuştur.

HUKUKİ SEBEPLER   :  KTK, HMK, Av. Kanunu ve sair ilgili mevzuat

HUKUKİ DELİLLER       :

Ceza Tutanağı Fotokopisi - Ektedir.

Müvekkilime tebliğ edilen ceza tutanağının bir örneği sunulmuştur. Bu tutanakta, geçiş ihlali yaptığı iddia edilen araç bilgileri, cezaların tarihleri ve tutarları yer almaktadır.

Araç Tescil Kayıtları - Celp Edilecektir.

………. plakalı aracın, geçiş ihlallerinin iddia edildiği tarihlerde başka bir kişi üzerine kayıtlı olduğunu gösteren resmi tescil kayıtlarının celp edilmesini talep ederiz.

Geçiş İhlallerine İlişkin Detaylı Liste ve Tarihler - Celp Edilecektir.

 Bu listede, geçişlerin yapıldığı yerler, tarih ve saatler ayrıntılı olarak belirlenmesi müvekkilin aracın maliki olmadığının ispatı olması sebebiyle celbini talep ederiz.

SONUÇ VE TALEP : Yukarıda açıklanan ve Mahkemenizce re’ sen dikkate alınacak tüm nedenlerle,

Müvekkil aleyhine yapılan işleme karşı haklı İTİRAZLARIMIZIN KABULÜNE,

İddia edilen geçiş ihlallerinin gerçekleştiği tarihlerde, ……… plakalı aracın müvekkilime ait olmadığının RESMİ KAYITLARLA TESPİT EDİLMESİNİ,

Bu doğrultuda, Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü HGS A.K.M. Başmüh. Tarafından düzenlenen 04.10.2024 tarihli, UA seri numaralı, ……….. sıra numaralı tutanaklarla verilen geçiş ücreti ve İdari Para Cezası olmak üzere 1151.25 - TL'nin İPTALİNE

Geçiş ihlallerini gerçekleştiren gerçek araç ve araç sahibinin tespit edilerek, hukuka uygun şekilde gerekli yasal işlemlerin BAŞLATILMASINI,

Müvekkilimin bu haksız ve hukuka aykırı cezalar nedeniyle uğradığı maddi ve manevi zararların tazmini için gerekli işlemlerin yapılmasını ve ileride doğabilecek her türlü yasal haklarımızın saklı TUTULMASINI,

Yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini saygılarımla talep ederim.

Av. Sinan AKALIN