Ceza yargılamalarında sanık, müdafi, müşteki veya mağdur sıfatıyla taraf olan kişilerin savunmalarını etkin ve zamanında sunabilmeleri, adil yargılanma hakkının temel unsurlarından biridir. Ancak her birey veya avukat, yargılamanın yapıldığı şehirde bulunamayabilir. Bu durumda akla gelen en önemli soru: Başka bir ilden ceza mahkemesine savunma nasıl gönderilir? sorusudur.

Bu makalede, ceza mahkemesine farklı bir şehirden savunma göndermenin yolları, usul kuralları, dikkat edilmesi gereken hukuki noktalar ve uygulamadaki gelişmeler detaylı ve sistematik biçimde açıklanacaktır.

1. UYAP Sistemi Üzerinden Savunma Gönderme

Ceza yargılamasında taraflar ve özellikle avukatlar, UYAP Avukat Portalı veya UYAP Vatandaş Portalı aracılığıyla elektronik ortamda mahkemeye savunma ve dilekçe sunabilmektedir.

Avukatlar İçin:

Avukatlar, vekaletnamelerini sisteme yükledikten sonra UYAP Avukat Portalı üzerinden;

• Savunma dilekçesi,

• Delil listesi,

• Bilirkişi itirazları,

• Tanık dinlenme talepleri vb.

belgeleri PDF formatında ilgili ceza mahkemesine doğrudan gönderebilir.

Vatandaşlar İçin:

Taraflar, e-Devlet şifresi ile giriş yaparak UYAP Vatandaş Portalı üzerinden ceza dosyasına erişebilir ve savunma sunabilirler. Ancak bu uygulama her mahkemede aktif olmayabilir ve bazı durumlarda fiziki belge gerekebilir.

UYAP Savunma Gönderme Adımları:

1. https://vatandas.uyap.gov.tr ya da Avukat Portalı üzerinden giriş yapılır.

2. "Dilekçe Gönder" sekmesi seçilir.

3. İlgili mahkeme ve dosya numarası girilir.

4. Savunma dilekçesi yüklenir ve gönderilir.

5. Sistem, gönderimle ilgili TESLİM ALINDI belgesi üretir (resmi niteliktedir).

2. Fiziki Olarak PTT veya Başka Mahkeme Yoluyla Gönderim

Bazı durumlarda taraflar UYAP sistemine erişemeyebilir veya elektronik imzaya sahip olmayabilir. Bu gibi hallerde ceza mahkemesine başka ilden savunma göndermek için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:

a. PTT Yoluyla Gönderim:

Savunma dilekçesi;

• Dosya numarası, taraf bilgileri ve mahkeme adı yazılarak hazırlanır,

• İmza atılır ve gerekçeler belirtilir,

• APS veya taahhütlü posta ile doğrudan ilgili mahkemeye gönderilir.

Not: Dilekçenin mahkeme kalemine ulaşma tarihi önemlidir. Süreli işlemlerde gecikme hak kaybına yol açabilir.

b. Bulunulan İldeki Ceza Mahkemesi Aracılığıyla Gönderim:

Ceza Muhakemesi Kanunu ve uygulama esasları çerçevesinde, taraflar bulundukları yerdeki herhangi bir ceza mahkemesine başvurarak savunma dilekçesini o mahkeme kanalıyla ilgili mahkemeye gönderebilir.

Bu yöntem şu şekilde işler:

1. Kişi, bulunduğu şehirdeki nöbetçi ceza mahkemesi kalemine savunma dilekçesini sunar.

2. Mahkeme kalemi bu dilekçeyi resmi üst yazı ile ilgili ceza mahkemesine havale eder.

3. Dosyaya giren bu evrak savunma niteliği kazanır.

Bu yöntem özellikle elden teslim edilemeyecek durumlarda çok etkili bir yoldur.

3. SEGBİS ile Savunma Beyanı Verme (İfade/Savunma)

Fiziki olarak duruşmaya katılamayacak kişilerin, savunmalarını SEGBİS (Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi) aracılığıyla farklı bir adliyeden verebilmeleri mümkündür.

SEGBİS Savunması İçin Usul:

1. Sanık veya taraf, bulunduğu şehirdeki ceza mahkemesine veya savcılığa başvurarak SEGBİS yoluyla savunma vermek istediğini yazılı olarak bildirir.

2. İlgili mahkeme, bağlantının yapılacağı tarihi belirler.

3. Mahkeme SEGBİS sistemi üzerinden tarafla bağlantı kurarak tutanak altına alınan savunmayı dosyaya geçirir.

Bu yöntem genellikle;

• Tutuklu sanıklar,

• Uzak şehirde yaşayan kişiler,

• Sağlık sorunları olanlar için tercih edilmektedir.

4. Avukat Aracılığıyla Savunma Sunmak

Taraflar, bir avukat aracılığıyla savunmalarını hazırlatarak sunabilirler. Avukat, müvekkilinin yazılı beyanlarını esas alarak UYAP sistemi üzerinden veya fiziki olarak savunma dilekçesini sunabilir.

Bu yol özellikle:

• Hukuki dilin doğru kullanılması,

• Eksiksiz ve usulüne uygun savunma yapılması,

• Sürelerin kaçırılmaması açısından oldukça önemlidir.

5. Dikkat Edilmesi Gereken Usuli Noktalar

Başka ilden gönderilecek savunmalarda aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:

• Dosya numarası ve taraf bilgileri açıkça yazılmalıdır.

• Savunma tarihli, imzalı ve ekli belgelerle desteklenmelidir.

• Süreler mutlaka kontrol edilmeli ve gecikmeye mahal verilmemelidir.

• SEGBİS için önceden yazılı başvuru yapılmalı, mazeret bildirilmelidir.

• Dilekçeler tek taraflı beyanlar yerine kanıtlarla desteklenmelidir.

SONUÇ

Ceza mahkemelerine başka ilden savunma göndermek artık hem teknik imkânlar hem de hukuki düzenlemeler sayesinde oldukça kolaylaşmıştır. UYAP, SEGBİS, PTT ya da başka bir mahkeme aracılığıyla savunma sunmak mümkündür. Ancak her yöntemin kendine özgü usul kuralları bulunmaktadır. Bu nedenle, savunmanın şekli ve süresi açısından mutlaka dikkatli olunmalı, gerektiğinde bir ceza hukuku uzmanı avukattan destek alınmalıdır.